تعریف پرولین عسل و میزان مناسب آن

پرولین (Proline) یکی از مهمترین پارامتر‌های تشخیص طبیعی بودن عسل در آزمایشگاه است. به طوری که طبق استاندارد بین المللی کدکس بعد از نسبت فروکتوز به گلوکز، میزان پرولین دومین پارامتر کیفی مهم در شناسایی کیفیت عسل بشمار می‌ٰرود.

در نتیجه شناخت این ماده و اینکه حداقل میزان مجاز آن در عسل چقدر باید باشد به ما در شناخت بهتر عسل طبیعی و خرید عسل با کیفیت کمک خواهد کرد. به غیر از پرولین، ۲۶ اسید آمینه دیگر نیز در عسل وجود دارد اما میزان آن‌ها نسبت به پرولین بسیار کم است و قسمت اعظم آمینو اسیدهای عسل (بین ۵۰ تا ۸۵ درصد) را پرولین تشکیل می‌دهد.

مطابق استاندارد بین المللی که در ایران هم پذیرفته شده است، میزان پرولین در عسل طبیعی نباید کمتر از ۱۸۰ میلی‌گرم درکیلوگرم باشد. مقادیر کمتر از این مقدار نشان دهنده‌ای این است که تغذیه زنبور طبیعی نبوده است. و هر چه این مقدار بیشتر باشد نشان از کیفیت بالای عسل دارد. البته محدوده‌ی پرولین بسیار گسترده است و از ۱۸۰ تا گاهی حدود ۱۲۰۰ میلی‌گرم و یا بیشتر هم ادامه دارد و این به عوامل مختلفی بستگی دارد.

پرولین عسل چیست؟

پرولین یک ترکیب منحصر به فرد در ساختمان پروتئین‌ها به شمار میرود. گرچه این ماده شیمیایی به طور معمول به عنوان یکی از بیست اسید آمینه‌ی اصلی تشکیل دهنده ساختمان پروتئین‌ها شناخته می‌شود، ولی پرولین یک ایمینواسید به شمار میرود.

این ماده شیمیایی در گیاهان اغلب نقش کاهنده اثر تنش خشکسالی را بر عهده ‌دارد. این امینو اسید جزء اسید آمینه های غیر ضروری به شمار میرود. به صورت طبیعی برای بهبود التهابات گیاهان کاربرد دارد و در کاهش تنش وارد بر بافت های گیاهی کاربرد فراوانی دارد.

پرولین یکی از مهمترین پارامتر‌های تشخیص طبیعی بودن عسل در آزمایشگاه به شمار میرود.

پرولین از این نظر منحصر به فرد است که تنها اسید آمینه آن است که زنجیره جانبی آن دو بار به ستون فقرات پروتئین متصل شده و یک حلقه نیتروژن پنج عضوی تشکیل می دهد. به همین دلیل، این ماده را اغلب می توان در نقاط بسیار محکم در ساختارهای پروتئینی (یعنی جایی که زنجیره پلی پپتیدی باید جهت خود را تغییر دهد) پیدا کرد.

این ماده یک آمینو اسید حلقوی غیر ضروری (در واقع، اسید آمینه) در انسان است (از گلوتامیک اسید و سایر آمینو اسیدها سنتز می شود) و پرولین جزء بسیاری از پروتئین ها است. این ماده در غلظت بالایی در کلاژن وجود دارد و تقریباً یک سوم باقی مانده را تشکیل می دهد.

میزان مناسب پرولین عسل طبیعی

میزان این آمینو اسید در عسل های طبیعی ، رسیده و تیره رنگ بیشتر از سایر عسل هاست و مقدار آن برای عسل های کاملاً تغذیه ای در حدود 100 تا 200، برای عسل های نیمه تغذیه 150 تا 250، عسل های روشن 200 تا 350 و برای عسل های تیره رنگ تا 2000 و حتی بیشتر است.

عسل های طبیعی کاملاً رسیده با رنگ کهربایی تا کهربایی تیره همچون عسلک ترنگبین وبلوط، عسل های شوید، عسل گشنیز، رازیانه، عسل آویشن، موشکورک، کنار، گارچی و…. مقادیر بالاتری از این آمینو اسید در مقایسه با عسل های مرکبات خارشتر، یونجه، اقاقیا و شبدر دارند.

میزان مطلوب وایده آل پرولین برای عسل های مختلف متفاوت است؛ اگرچه استاندارد، حداقل میزان پرولین را 180 در نظر گرفته اما این عدد به معنای کیفیت عسل نیست. به طور مثال پرولین 300 در عسل مرکبات بسیار خوب است اما این میزان پرولین در عسل کنار نشان از کیفیت پایین می باشد.

خواص پرولین برای بدن

عملکردهای پرولین شامل: کمک به تشکیل کلاژن، بازسازی غضروف، تشکیل بافت همبند، ترمیم آسیب پوست و زخم، بهبود دیواره روده و ترمیم مفصل است. اسیدهای آمینه مانند: آلانین، والین، لوسین، ایزولوسین، متیونین، این ماده و غیره دارای اتم های کربن یکسان هستند. بنابراین از نظر نوری فعال است، علاوه بر این، استریوایزومرهای D و L را نشان داد.

ساختار این ماده منحصر به فرد است، زیرا نه تنها به ساختن پروتئین ها کمک می کند. بلکه به عنوان یک کاتالیزور در بسیاری از واکنش های آلی نقش دارد. یکی از دلایلی که این ماده بسیار مهم است این است که همراه با اسید آمینه گلیسین، در سنتز کلاژن دخیل است. این ماده به هیدروکسی پرولین تبدیل می شود تا به کلاژن کمک کند که فراوان ترین پروتئین موجود در بدن انسان باشد که جزء اصلی بافت همبندی را تشکیل می دهد.

مزایا و کاربردهای پرولین عبارتند از: بهبود زخم ها و ترمیم پوست. حمایت از سلامت دستگاه گوارش. کمک به جلوگیری از درد مفاصل، پشتیبانی از سیستم قلبی عروقی، کمک به متابولیسم سالم و مبارزه با التهاب.

در عسل طبیعی باید به میزان مشخص پرولین وجود داشته باشد که می تواند یک معیار بسیار مهم برای تشخیص عسل طبیعی از غیر طبیعی باشد.